دسته
آرشیو
آمار وبلاگ
تعداد بازدید : 20340
تعداد نوشته ها : 14
تعداد نظرات : 2
Rss
طراح قالب
موسسه تبیان

نكا در عرض جغرافيايي 36 درجه و 39 دقيقه شمالي و طول جغرافيايي53 درجه و 19دقيقه غربي نصف النهارگرينويچ در22كيلومتري جنوب درياي مازندران نهاده و به كوهستان تكيه داده است. رود نكا از ميان شهر مي گذرد و راه آهن سراسري از آن عبور مي كند. در باره پيشينه شهر نكا سيروس مهدوي ،محقق و نويسنده صاحب نام و صاحب اثر ، ساكن قائمشهر ميباشد .شغل كسبي او سر دفتر داري ثبت واسناد ميباشد. اما اشتغال به تحقيق و تتبع در تاريخ و فرهنگ ،بخصوص مازندران ،و نوشتن دهها مقاله در روزنامه ها و مجلات و دائره المعارف ها و چاپ اثر گرانسنگ با نام رجال تاريخ بيقهي نام او را در عداد بزرگان و دانشمندان تاثير گزار قرار داده است.تحصيلات دانشگاهي او در رشته تئاتر و در كشور سوئيس رقم خورده است اما علاقه او به تاريخ و فرهنگ موجب گشته تا رشته تئاتر را، كه گارگرداني چند نمايشنامه هم در سابقه فعاليت هاي فرهنگي او موجب گشته، رها كند و به تتبع در تاريخ بيهقي ، مشغول گردد. حاصل زحمات او چاپ كتاب رجال تاريخ بيقهي در دو جلد ميباشد. از جمله فعاليتهاي او نوشتن برخي مقالات در دائره المعارف تشيع مبياشد. استاد مهدوي علاوه بر ان صاحب امتياز و مدير مسئول نشريه وزين اباختر ميباشد. اباختر به قلم تني چند از اساتيد و دانشمندان ايراني ، داخلي و خارج نشين ،منتشر ميگردد و در بين اهل فرهنگ از جايگاه ممتازي بر خوردار است. او همچنين موسس و مدير مركز مطالعات ايراني است كه در ساري مستقر بوده و در زمينه تاريخ و فرهنگ ايران و مازندران فعاليتهاي انتشاراتي داشته و به بر گزاري سمينار و... اقدام مينايد.رسانه هاي داخلي از جمله نشريات ، راديو و تلوزيون هر از گاهي در قالب بر نامه هاي موضوعي و يا سلسله مباحث تاريخي ميزبان اين محقق ارزنده بوده وراديوي مازندران ، بخصوص در برنامه هاي سريالي سخنان او را در باب تاريخ و فرهنگ ايران و مازندران منتشر ميكند.مطبي كه در ادامه ميايد بر گرفته از يكي از برنامه هاي راديويي ايشان ميباشد و در اينده نيز مقالات ديگري از همين منبع چاپ خواهد شد. اقتضاي گفتار و شرح شفاهي مطلب در راديو موجب گشته تا مطلب اندكي از وجهه نوشتاري دور باشد و تسلسل مطلب نيز مقتضي شرائط ذكر شده باشد – شرح مختصر از باب معرفي اجمالي استاد بوده و در شماره هاي اتي انشاء الله به معرفي كاملتر ايشان پرداخته خواهد شد نكا در عرض جغرافيايي 36 درجه و 39 دقيقه شمالي و طول جغرافيايي53 درجه و 19دقيقه غربي نصف النهارگرينويچ در22كيلومتري جنوب درياي مازندران نهاده و به كوهستان تكيه داده است. رود نكا از ميان شهر مي گذرد و راه آهن سراسري از آن عبور مي كند. رابينو از اين مكان گذشته و آنرا شرح داده است. وي از كتيبه امامزاده نكا كه تاريخ آن اول محرم سال 870 هجري قمري بود، ياد مي كند. رابينو شبي را در نارنج باغ كه از محلات نكا بشمار ميرفت ، بسر برده است. او همچنين از اسماعيل اقا محله و علي كنده و امام زاده شازدان ياد ميكند. واز انجا به سياوش كلا ميرود.احتمال دارد كه شهر قديمي مهروان يا مهربان بر جاي نكا نهاده بوده است.استخري انرا پس از ساري ذكر كرده و ياقوت گفته است كه مهروان در بخش هموار تبرستان قرار دارد. از مهروان 1000مرد پاسداري مي كرده اند. ظهيرالدين مرعشي مي گويد مهروان كه به ميروانجو آوازه دارد در ولايت ساري است و حد شرقي آن قراطفان باشد. رابينو مي گويد كه روستاي نداف خيل را قبلاًمهرون كلا مي گفتند اين روستا در 6كيلومتري شمال راه اسفالته نكا- بهشهر نهاده است در شمال رود نكا ارتفاعاتي نهاده است كه از شرق به كوههاي رادكان و از غرب به رود نكا محدود مي شود. از ارتفاع اين كوهها از شرق به غرب كاسته مي شود. مرتفع ترين قله در روستاي بار كلا 2200متر و در آغوزدره 2100متر ودر شمال نيالا 1800متر و در شمال يخكش1700متر و در غرب زلت1200متر مي باشد. اين كوهها به نام رشته كوه جهان مورا آوازه دارد. وسعت دامنه شمالي جهان مورا بيشتر از دامنه هاي جنوبي است. و از سوي جنوب تا رود نكا(در نيالا) به 7كيلو متر مي رسد. شيب دامنه هاي شمالي جهان مورا كمتر و در دامنه هاي جنوبي بيشتر است. بارش هاي دامنه هاي جنوبي وسيله ي رودهاي فرعي به رود نكا سرازير مي شود. در بعضي نقاط (جنوب يخكش)با بريدگي حدود200متر به رود نكا ملحق مي شود. دامنه شمالي ارتفاعات جهان مورا پوشيده از درختان جنگلي انبوه بوده است. و از غني ترين اراضي جنگلي استان شمرده مي شود. البته قطع درخت بطور غير اصولي موجب ايجاد سيل هايي در سالهاي اخير شد كه صدمات فراوان به بار آورد. نكاتي در باره نكا: در 7-1276 ميرزا ابراهيم نامي در 29 رمضان 1276 تا 20 ذيقعده 1277 سفري به مازندران كرده است و گزارش اين سفر را براي درن نوشته است. اين اثر از بايگاني علوم روسيه بدست امده است. او از راه اشرف يعني بهشهر به نكا گذري دارد. ميرزا ابراهيم نكا را نيكاح با حا حلقوي نوشته است.او ميگويد كه از راه اشرف به نيكاح 4 فرسخ است .سپس تا رودخانه چاله پل مي آيدو مي گويد اينها داخل بلوك مياندورودو قره طغان است.طرف راست دهات گلستان و عمارت سرو و محله جعفر اقا و سياوش كلا و نارنج باغ و پل دوچشمه بزرگ نيكاح است.گذشته محله قزلي است كه طايفه گرائيلي سكني دارد و اب رودخانه نكا از شمشير بر مي ايدو از چمن گوهر باران داخل دريا مي شود. اين رودخانه معدن اهن دارد. نيكاح چند محله دارد.از جمله اومال ،قلعه سر ،دوغانلي،نوديك ، قزلي، كه طايفه گرائيلي ساكنند.طايفه گرائيلي را اقا محمد خان از گالپوش كنار گرگان اورده است.اينان به زبان تركي تركماني تكلم مينمايد. و 240 سوارند و ابواب جمعي نور محمد خان قجر سه نفر سر كرده دارند.يكي نظر خان بزرگ با يكصد سوار ،نظر خان كوچك با 70 سوار ،و هاشمخان با 70 سوار . جمع تركان گرائيلي و اصانلو و قليچي و افغان 500 سوارند. در نيكاح اهالي مازندراني كمتر ساكنند و بيشتر گرائيلي هستند.محصول نيكاح گندم ،جو ،پنبه و اندكي پشم و نيشكر است.سمت شرقي نيكاح قره طغان است. نيكاح از قرا تپه دو فرسخ و به شاطر گنبد دو فرسخ و به ساري 4 فرسخ و به كنار دريا سه فرسخ است و تاسمسكنده بقول عباسقلي ميرزا دو فرسخ ونيم است و براي رسيدن به ان بايد از قزلي محله و از پل سنگي كوچك و باغ توت بگذريم. دست چپ كنار خيابان و دامنه كوه، قبرستان و امامزاده سفالپوش است كه يك درخت كوچك دارد. اسمش امامزاده عبدالله است . پس از گذر از جوي اب دست راست نوديك است كه تپه اي دارد. مي رسد به چشمه سروليجي محله كه مرداب كوچكي داردودست راست واقع است و باغ توت تپه بزرگ هم ميباشد.و از چهار پل چوبي گذشته ميان خيابان به قدر 304 قدم اب است و پيرامونش مزرعه مي باشد و مال قريه اسرم است. نبرد تيمور گوركاني در قره طغان نكاروي داد.سيد كمال الدين مرعشي كه مي دانست تيمور قصد اموال و دارايي هاي مرعشيان را دارد و اگر جنگ به شهر هاي پر جمعيت كشد ، بساكه قتل عام نصيب افتد. بنا براين در قره طغان سنگر بست. روز 6 ذيقعده سال 794 تيمور با مرعشيان در قره طغان روبرو شد. سادات مرعشي با دلاوري و بي باكي بسياري از تيموريان را به خاك كشيدند. شب هنگام تا سحر نيز از لاي درختان بر سر و روي دشمنان تير مي باراندند. با مداد روز دوم نبرد كمال الدين مرعشي، شخصي را به ميانجيگري نزد تيمور فرستاد ،اما تيمور نپذيرفت.روز دوم مرعشيان شمار بسياري از دشمن را به خاك و خون كشيدند. ولي در برابر در ياي بيكران لشكر تيمور پايداري نتوانستند و ناگزير پشت به هزيمت دادند.

دسته ها : نكا
يکشنبه 13 9 1390 12:8
X