تاريخچه فريدونكنار

نام قبلي آن فري كنار بوده و منطقه اي است بسيار قديمي كه پيدايش اين شهر را به فريدون جم نبيره جمشيد نسبت مي دهند.  

چنين روايت مي كنند كه فريدون پادشاه كياني با كشتي خود در سواحل فريدونكنار پهلو گرفت و در نواحي كشاورزي و نيمه باتلاقي براي خود يك نفار درست كرد كه اين نفار براي او به عنوان دژ مستحكم و استوار بود تا از دست دشمنان در امان باشد.  

اما بعضي از بزرگان عقيده دارند كه فرزند يكي از پادشاهان به نام فريدون در ساحل فريدونكنار غرق شد و پس از اينكه به ساحل كنار آمد اين شهر بدين نام معروف شد.

جغرافياي فريدونكنار

بخش فريدونكنار در نوار ساحلي درياي خزر قرار دارد، از شرق به بابلسر، از غرب به سرخ رود، از جنوب به آهنگركلا و از شمال به درياي مازندران محدود است.

بخش فريدونكنار با مساحتي بالغ بر پنج كيلومتر مربع مي باشد و ارتفاع آن از سطح درياي آزاد منهاي 075/24 است. منطقه اي است دشتي و كرانه اي و داراي آب و هواي معتدل و مرطوب با بادهايي به نام خزري، دشت وا، گل وا، كوسري و جو قاسمي است كه بيشتر جهت باد از غرب به شرق (دشت وا) و از شرق به غرب (گل وا) مي باشد. باران باران آور همان دشت واست. مدت وزش باد از يك ساعت الي 24 ساعت بيشتر نمي شود.

بارندگي باران در سال به مقدار 900 ميليمتر است. فصل بارندگي در تمام سال ادامه دارد به استثنائ تير ماه و مرداد ماه كه مقدار بارش كم است.

جمعيت شهر فريدونكنار

بر اساس آمار سال هاي 1345 هجري شمسي بالغ بر 8882 نفر و در سال 1355 هجري شمسي 13944 نفر، در سال 1365 (ه.ش) 20997 نفر، در سال 1368 (ه.ش) 2365 نفر ، در سال 1370(ه.ش) 25350 نفر بوده است.

بر اساس آمار نامه فرمانداري بابلسر، بخش فريدونكنار از سه دهستان به نام هاي فريدونكنار، امامزاده عبدالله و باريك رود تشكيل شده است. طبق آخرين سرشماري در سال 1375 جمعيت شهر فريدونكنار به 30000 نفر مي رسد.

اقوام مهاجر روستاهاي فريدونكنار

مهاجران عبارتند از: گيلاني، گرجي، كردها، بند پي ها.

گيلاهي ها در روستاي بزرگ بيشه محله ساكن هستند. علت مهاجرت آن ها اين است كه اين اقوام از طرف رودخانه فردونكنار (مروز رود) توسط لنج و پراخود بار مي بردند براي تجارت كه بعضي از آن ها در آنجا ساكن شدند.

گرجي ها در روستاي مهلبان ساكن هستند. آن ها از تبار گرجستان شوروي سابق مي باشند. آن ها در تجارت با روستا ها و شهر فريدونكنار در ارتباط بودند كه بعضي از آن ها در روستاي مهلبان ساكن شدند.

بند پي ها در روستاي فيروزآباد ساكن هستند كه از بند پي بابل به اين جا مهارجت كردند. شغل اصلي آن ها دامداري و كشاورزي است. زنان اين قوم به قالي بافي مشغول هستند.

كرد ها در روستاي حسين آباد (شيرا) ساكن هستند. آن ها از قبيله كردهاي استان كردستان مي باشند. علت مهاجرت آن ها، به روايتي، در دوران آقا محمد خان قاجار مي باشد كه آن ها سد دفاعي محكمي در برابر حمله تركنستان شوروي سابق به نوار ساحلي باشند. از اين اقوام مي توان در قسمت هايي از ايزده، چمخاله در رشت، شيرا (حسين آباد) فريدونكنار، كردكلا جوبار (جويبار) يافت. از بين آن ها پهلواناني همچون محمد شيري، خوشعلي عبادي، ... خوش درخشيدند.

كشاورزي در روستا ها و شهر فريدونكنار

اكثر مردم روستا و شهر به شغل كشاورزي مشغول هستند كه نوع كشت آن برنج است. انواع برنج آن عبارتند از: طارم (دم سياه استخواني)، صدري، گرم رشتي، سرد رشتي، زرگ، آب كناري، قريبك، خزر، آمل دو، و ... مي باشد. نوع برنج هاي قديمي شامل شل شل، ماچك، شهات و چمپا است.

وسعت مزارع برنج شهر 1700 هكتار و روستاهاي آن 1300 هكتار مي باشد.

اين مزارع كشاورزي آب خود را از رودخانه هايي به نام كچب رود، باريك رود، شراكل، كه همه آن ها شاخه اي از رودخانه مروز رود مي باشند، مي گيرند. سرچشمه اصلي اين رودخانه از كو هاي ديوا و سنگ چال رشته كو ه هاي البرز است. مرز رود از وسط شهر فريدونكنار مي گذرد و آب هاي خود را به درياي خزر مي ريزد.

بر روي اين رودخانه پلي قرار دارد. قدمت تاريخي اين پل به به سال 1336 بر مي گردد كه توسط مهندسين آلماني در دوران رضا شاه يعني قبل از جنگ جهاني دوم احداث گرديد. قيل از اين پل، پل چوبي بوده است كه آن را به دوران احمد شاه نسبت مي دهند. عرض آن پل قديمي به 4 الي 5 متر مي رسد. به قديمي بودن اين پل، در سال .. پل ديگر براي عبور مرور درست كرده اند كه امروزه شرق و غرب شهر را به يكديگر متصل مي كند.

مركبات در فريدونكنار

انواع مركباتي كه در فريدونكنار يافت مي شود عبارتند از: پرتقال، ليمو، نارنگي، نارنج، و ...

صيد ماهي در فريدونكنار

انواع ماهي كه در دريا و رودخانه صيد مي شود عبارتند از : كفال، ماهي سفيد، كپور، كيلكا، غزل آلا، شك، اورنج، سوف، اسبك، چكاب، (اردك ماهي) و اوزون برون. اوزون برون يك ماهي خاوياري است كه خاويار آن ارزش جهاني دارد و درآمد زيادي براي كشور ما به ارمغان مي آورد. براي گسترش صيد ماهي و تجارت، بندري چند منظوره در حال احداث است.

بندر

از دوران قديم در فريدونكنار در دهنه رودخانه مرزرود كه به دريا مي پيوست، بندري وجود داشت كه آن شايد جزء قديمي ترين بنادر درياي خزر باشد. اما الان اثر اندكي از آن باقي مانده است.

بندر چند منظوره فريدونكنار

اين بندر در حال احداث كه يكي از بنادر پيشرففته ايران در درياي خزر مي باشد، وسعت آن 90 هكتار بوده و با هزينه 17 ميليارد ريال و با 5/4 متر آبخور هم زمان قابل پذيرش 4 كشتي مي باشد. در اين بندر يك باند هلي كوپتر، يك رستوران، و بهداري احداث خواهد شد.

بندر چند منظوره كه هم اكنون نيز به گفته مسوولين تا پايان سال جاري به بهره برداري خواهد رسيد، براي پهلوگرفتن كشتي هاي باري و مسافربري تا ظرفيت 4000 تن و كشتي هاي صيادي تا ظرفيت 400 تن پيش بيني شده است.

بندر تجاري فريدونكنار داراي 3 پست اسكله با آبخور 5.5 متر و طول 380 متر است و توانايي تخليه و بارگيري يك ميليون تن كالا - نوع كالاهاي تخليه و بارگيري جنرال كارگو(فله) - را دارد. سيد نبي صيدپور مديركل بنادر و كشتيراني استان هاي مازندران و گلستان مشكل محصور كردن محيط پيراموني بندر تجاري ساخته شده فريدونكنار را براي بهره برداري مورد اشاره قرار داد و گفت : پس از اختلاف با همسايه هاي اطراف اين بندر موضوع به سازمان ثبت اسناد و املاك تمليكي واگذار شده و اميدواريم كه اين سازمان نيز هر چه سريعتر اين موضوع را تعيين و تكليف كند. صيدپور با اعلام اين كه تاكنون 15 ميليارد تومان براي ساخت بندر فريدونكنار هزينه شده است ، اظهار كرد: براي تكميل و اتمام كار در بندر فريدونكنار به 6 تا 7 ميليارد تومان ديگر اعتبار نياز داريم.

مديركل بنادر و كشتيراني استان هاي مازندران و گلستان از راه اندازي سيستم مخابرات دريايي در بندر فريدونكنار به عنوان مركز بنادر شمالي كشور در سال جاري خبر داد و اعلام كرد: با راه اندازي اين سيستم ، كشتي ها مي توانند با نيمي از بنادر كره زمين ارتباط برقرار كنند. وي گفت : اين پروژه كه هزينه اي حدود 2.2 ميليارد تومان در بر دارد تا اواخر مرداد به مناقصه گذاشته خواهد شد و شركت برنده در اين مناقصه كار خود را از نيمه دوم شهريور به مدت 4 ماه شروع خواهد كرد. صيدپور بندر نوشهر را مورد اشاره قرار داد و با اعلام اين كه امسال در اين بندر جهش صادراتي خواهيم داشت ، اظهار كرد: امسال براي اولين بار سنگ آهن به روسيه صادر شده است ، به طوري كه در 4 ماهه اول امسال 30 هزار تن سنگ آهن به روسيه صادر شده و تا پايان امسال به 150 هزار تن خواهد رسيد. مديركل بنادر و كشتيراني استان هاي مازندران و گلستان ، حجم واردات ، صادرات و ترانزيت كالا اعم از تجاري و نفتي در 4 ماهه اول امسال را از بنادر نوشهر و نكا يك ميليون و 56 هزار تن ذكر كرد و افزود: از اين ميزان 265 هزار تن كالاي تجاري در اين مدت به بندر نوشهر وارد شده كه نسبت به مدت مشابه سال گذشته 33 درصد رشد نشان مي دهد.

وي در مرداد ماه سال 1384 اعلام كرد بهره برداري بندر تجاري فريدونكنار ظرف 4 ماه آينده آغاز خواهد شد و متاسفانه بعد از گذشت اين زمان هنوز اين بندر به بهره برداري نرسيده است. البته شنيده ها حاكي از آن است كه اين بندر به يكي از بخش هاي نظامي سپرده شده است.

شركت هاي صيادي

شركت هاي تعاوني صيادي عبارتند از: انقلاب، مطهري، شاهد و امام رضا. اعضاي هر يك از اين شركت ها 80 نفر مي باشد. تاريخ تاسيس شيلات در فريدونكنار به سال 1325 هجري شمسي برمي گردد.

صيد پرندگان

صيد پرندگان كه يكي از مشاغل زمستاني مردم فريدونكنار مي باشد به گونه هاي مختلف صورت مي گيرد كه عبارتند از: لپو (بابلا لپو، پايين لپو)، گذر، شب دام (شو دوم)، دامگاه (دوما). با شروع فصل سرما، پرندگان معمولا از سيبري به سمت جنوب درياي خزر كوچ مي كنند و صيد آن ها از دير باز يكي راه هاي امرار معاش مردم اين شهر بوده است. زمان صيد پرندگان در لپو، گذر و شب دام از از اذان مغرب و تاريك شدن هوا تا اذان صبح و روشن شدن هوا و زمان صيد در دامگاه در طول روز است. لوازم مورد استفاده صيادان چوب هاي بلند به ارتفاع 18 الي 20 متر است و اين كار با دو عدد چوب صورت مي گيرد. طوري كه بين دو چوب دام پهن كرده و پرنده به دليل تاريكي شب در دام مي افتد. پرندگاني كه به اين طريق صيد مي شوند عبارتند از: چنگر (پرلا)، اوكرك، مرغ آبي. و...

گذر: توسط درختاني از قبيل صنوبر، توسكا، انجير اخاطه شده است كه موقع صيد پرندگان بعد از اذان مغرب و اذان صبح بوده و زمان آن يك ربع مي باشد. برخلاف لپو و شب دام كه زمان آن در طول شب است.

دامگاه: زمان صيد آن از 8 صبح الي 5/4 بعدازظهر است كه با پرواز دادن اردك هي اهلي تربيت شده جلوي آيش (جايي كه پرندگان در آنجا نشسته اند)، آن مرغابي كه شبيه آن هاست را همراه خود به دام چال (دوم چال) (صيدگاه) مي برند و صياد با انداختن دام بر روي آن،مرغابي را صيد مي كند.

نكته قابل ذكر در صيد اين پرندگان اين است كه به دليل قرق بودن منطقه، صيادان بر خلاف شهرهاي ديگر به هيچوجه از تفنگ استفاده نمي كنند و هنر آن ها در زنده گرفت اين پرنده هاست. اما در پايان زمستان موقع كوچ اين پرندگان، يك روز قرق شكسته مي شود و تنها در آن روز شكارچيان مجزاند از تنفنگ استفاده كنند. پرندگاني كه توسط صيادان صيد مي شوند عبارتند از: مرغابي، غاز، وروشت، جيپا، چهارتايي (كشتل)، بيلك،

علاوه بر آن پرنده ديگري در فصل زمستان به اين منطقه مهاجرت مي كند كه درنا نام دارد.

وضعيت فرهنگي

متاسفانه فريدونگنار در طي چند سال اخير از لحاظ فرهنگي رشد چنداني نداشته و تنها سينماي اين شهر موسوم به سينما پيوند چند سالي است كه بسته شده است.

فريدونكنار داراي يك كتابخانه عمومي است كه جنب مسجد امام سجاد (ع) واقع شده است. در سال 1347 (ه.ش) ساختمان آن به مساحت 114 متر مربع جهت كارهاي ضروري مسجد امام سجاد ساخته شد و بعد از اتمام كار، اين ساختمان توسط شهرداري قطعه بندي و به كتابخانه تبديل شد و نماينده استانداري به تعداد 600 جلد كتاب به آن اهدا كرد و اكنون داراي ... جلد كتاب، ... نسخه نشريه.. و ...عضو است. در سال 1325 روزنامه كيهان و اطلاعات وارد فريدونكنار شد.

زيارت گاه ها و اماكن مقدس

عبارتند از: تكيه معصوم زاده، سيد نظام، سيد شريف، ابوالفضلي، امامزاده قاسم، سيد صالح. سيد صالح ابوالفضلي و و امامزاده قاسم در روستاي كاردگر محله و بقيه در شهر فريدونكنار هستند.

معصوم زاده يكي از نوادگان جضرت عبالعظيم مي باشد. ايشان به همراه عده اي از نوادگان و امام زاده گان به علت زورگويي دشمنان خدا راهي اين منطقه شدند. ايشان به روستاي مهلبان فريدونكنار آمد و بر اثر معجزاتي كه از خود نشان داد و جهالت و ناداني مردم آن زمان به دست يكي از آن ها با بلو (وسيله كشاورزي) شهيد و به آب رودخانه انداخته شد. آب وي را به كنار رودخانه اي كه نزديك همين زيارت گاه است آورد و هنگامي كه يكي از صيادان در حال تورانداختن به داخل رودخانه بود جنازه ايشان را گرفت و در همان مكان دفن كرد. شب بعد از دفن عده اي از مردم خواب ديدند كه ايشان خود را يكي از نواده گان حضرت عبالعظيم معرفي كرد. از اين جهت، براي او بارگاهي ساختند كه آثار قديمي منبت كاري هاي آن هنوز باقي است. در مورد سيد محمد معصوم روايت هاي مختلفي وجود دارد كه اين روايت يكي از آن روايت هاست.

سيد نظام: در روبروي بهداري آرامگاه قديمي اي وجود دارد كه الان مورد استفاده قرار نمي گيرد. سيد صالح و سيد شريف در مسجد امام سجاد دفن مي باشند كه آرامگاه سيد صالح به مدت زيادي وجود داشته ولي الان اثري از آن باقي نمانده است.