بابل يكي از شهرستان هاي استان مازندران است كه با 1431 كيلومتر مربع مساحت ، در قسمت مركزي استان واقع است .اين شهرستان داراي 2 شهر به نام هاي بابل و امير كلا و 3 بخش به اسامي بخش مركزي ، بخش بند پي شرقي ، بند پي غربي و همچنين 10 دهستان است .

شهرستان بابل داراي 613 روستا و آبادي است . 6 دهستان در بخش مركزي ، 2 دهستان در بخش بند پي شرقي و 2 دهستان نيز در بخش بند پي غربي استقرار يا فته اند. 

تقسيمات سياسي : 

بخش مركزي شهرستان به مركزيت شهر بابل شامل دهستان هاي بابل كنار – فيضيه – گنج افروز – گتاب كاري پي لاله اباد و شهر امير كلا . 

بخش بند پي شرقي به مركزيت گلوگاه و دهستان هاي سجاد رود و فيروزر جاه . 

بخش بند پي غربي به مركزيت خوش رود پي و دهستان هاي خوش رود و شهيد و آباد . 

شهرستان بابل از شمال به شهرستان بابلسر، از مشرق به شهرستان قائم شهر و سواد كوه، از جنوب به كوهپايه ها و دامنه هاي شمالي رشته كوه هاي البرز و از مغرب به شهرستان آمل محدود است.
بنا به روايات و نوشته هاي مورخان ، شهر بابل امروزي شهري بود نزديك دريا، پاك و مقدس و با توجه به نفوذ دين زردشت در دوران باستان بوميان آن را « مه ميترا» يا جايگاه ميتراي بزرگ، معبد يا آتشكده بزرگ ميترا مي ناميدند. در اواخر قرن سوم هجري مورخان اسلامي از مامطير به عنوان يكي از شهرهاي طبرستان نام برده اند. « مامطير» از نيمه دوم قرن هشتم هم زمان با فرمانروايي سادات مرعشي به « بارفروشده» و اواخر دوره صفوي به « بارفروش» تغيير يافت. در زمان صفويه عمارت هاي زيبايي در اين شهر ساخته شد. در سال 1311 به مناسبت مجاورت « بابل رود » كه در غرب اين شهر جريان دارد، « بابل » ناميده شد. 

پيشينه تاريخي شهر بابل: 

غالب پژوهشهاي انجام گرفته در ارتباط با تاريخ شهر بابل بر اين عقيده اند كه شهر بابل كنوني همان مه ميتراي باستاني است. قطعيت اين نظر به دلايلي اشتباه وجود دارد. پژوهشگراني كه هر دو شهر را يكي دانستند معتقدند مه ميترايي باستاني در بيست كيلومتري شهر بابل كنوني است و اينكه دو شهر با بيست كيلومتر فاصله را يكي بدانيم با توجه به ساختار و سازمان قضايي ويژه شمال كه پراكندگي سهام نقاط شهري توسط تا نسبتا بزرگ وجه مشخصه آن است امري نادرست خواهد بود . در مورد تشكيل گيري شهر بابل براي اولين بار در سال 881 هجري قمري ظهير الدين مر عشي در تاريخ رويان ، از دهي به نام بارفروش ده نام برده است . اين ده درهمين مكاني واقع بوده كه امروزه شهر بابل است لذا مي توان آنرا هسته اوليه بابل كنوني به حساب آورد . 

مرآة البلدان (از كتب معتبر دوره قاجار) نيز بناي اوليه شهر بارفروش را در دوره صفويه مي داند كه با تاريخ فوق همخواني دارد زماني كه مرعشي از شهر بابل نام برد ، سلسله سادات مرعشي حاكم در مازندران آخرين سالهاي حكومت خود را در اين منطقه ميگذراند تا اينكه در سال 1006 ه.ق اخرين انها به طور كامل حكومت مازندران را به شاه عباس صفوي واگذار كرد .تا پيش از دوره صفوي بابل كنوني ،محل آب بندان كوچكي بود (كه پشت آن اسنخر مانندي شكل گرفته بود ) زارعان نواحي مجاور آنجا   ‎آب مزارع خود را تقسيم مي كرده اند . اين سد در محله كنوني آستانه واقع بود .اطراف سد را جنگل و مزارع فرا گرفته بود و تپه اي نيز در آن قرار داشت كه سطح تپه مناسب براي فعاليت كشاورزي نبوده و بعنوان محل استراحت انبار ابزار و محصولات و خريد و فروش از آن استفاده مي شد و شهرها و روستاهاي اطراف را به هم پيوند مي داد . لذا هفته بازاري در آنجا تشكيل شد و ساكنان مناطق مجاور در روزهاي پنج شنبه كالاهاي بازار بر نياز خود را براي مبادله و فروش به اين بازار هفتكي مي آورند ، با شرايطي كه به لحاظ قضايي . فرهنگي پيش امد و وجود مقبره امازاده به نام قاسم ، اين مكان كم كم جمعيتي متراكم شد و دهي در همين محل با نام بار فروش شكل گرفت بنا بر اين هسته اوليه شهر بابل در محل آستانه و پنج شنبه بازار فعلي به وجود آمدند و علل شكل گيري آن عبارت بود از وجود سد و تپه، مركزيت كشاورزي ، قرار داشتن در محل تقاطع شهر ها و سپس شكل گيري . پنج شنبه بازار و امامزاده قاسم. 

 ادامه دارد...